===== Klankvariatie: sk / sch in de beroepsnaam 'visser' =====

==== Vraagstelling ====

Gekarteerd wordt de fonologische variatie tussen de consonantclusters //sk// en //sch// in de inlaut van de beroepsnaam //visser//. 

==== Gegevens ====

Type //Visscher//:\\
Tokens: Visscher (6735)
De Visscher (1206)
Visschers (966)
Devisscher (327)
de Visscher (103)
Vischer (87)
De Visschere (68)
Devisschere (54)
DeVisscher (14)
De visscher (11)

Type //Visker//:\\
Tokens: Visker (393)
Viscer (27)

==== Kaart ====

{{::visserskschwiki.png?800|}}

==== Commentaar ====

De intervocalische consonantcluster in //visser// gaat terug op Oudnederlands /sk/. Deze cluster is in het Middelnederlands geëvolueerd tot /sx/ en al vroeg vereenvoudigd tot /s/ (FAND IV: 24, kaart 12: //wassen//).\\
Op deze kaart worden de familienamen die de oude /sk/ behouden hebben, afgezet tegenover de /sch/-vormen. Het type //Visker// is zeldzaam: het komt verspreid voor in Noord-Brabant, in het Rivierengebied en in Groningen. Het type //Visscher//, met conservatieve spelling <ssch> is vooral in Oost-Vlaanderen en Overijssel geconcentreerd, maar wordt in het hele taalgebied aangetroffen. Vermoedelijk wordt het //Visscher//-type met [s] uitgesproken en is het enkel een spellingvariant van het zeer frequente type //Visser//: zie [[orth ss/ssch in visser|ss / ssch in de beroepsnaam 'visser']]. \\
Ter vergelijking: in de moderne dialecten blijft de [sx]-realisatie in //wassen// beperkt tot enkele noordoostelijke plaatsen, vooral in Noord-Twente in Noord-Oost-Vlaanderen. De uitspraak [sk] is bewaard in vrij veel noordoostelijke plaatsen, in twee Noord-Hollandse en twee plaatsen in en om Kortrijk en op de grens tussen de Denderstreek en het Pajottenland (FAND IV: 24, kaart 12: //wassen//).

==== Andere variatie ====

Spellingvariatie: zie [[orth ss/ssch in visser|ss / ssch in de beroepsnaam 'visser']]\\
Morfologische variatie: zie [[morf-visser|visser]]

Ann Marynissen

{{tag> visser }}